Progel Dacum ve Meslek-İş Analizi Farkı

İhtiyaç belirleme tekniklerinden Progel Dacum ve Meslek İş analizi farkları:

Progel (Dacum) Tekniği :

En son oluşturulan ve en sık kullanılar tekniktir. Meslekler, beceri profillerine ayrılarak, yeterlilikleri saptanır ve programlar bu yeterliliği içerip içermediği açısından gözden geçirirlir.  Bir işin gerekleri ustaları tarafından belirlenir. Yani beceri profili çıkarılır.Progel tekniği kısa sürede uygulanabilir. Süreçte panel, beyin fırtınası, alan taraması ve gözlem gibi etkinliklerden yararlanılır.

Meslek-İş Analizi :

Progel’e benzer ancak daha uzun zamanda sonuç alınır. Meslekler, yeterlilikleri bağlamında basamaklandırılır. Bir yeteneğin hangi basamaklar sonucunda oluştuğu belirlenir. Bu açıdan ihtiyaç tespit edilir.

Progel dacum ,psikomotor ; meslek- iş analizi, bilişsel ,duyuşsal,psikomotor tüm alanları kapsıyorr

Davranışta Kontrast ve Psikolojik Tepkisellik

Davranışta Kontrast(Zıtlık):

1-Bir ayırt edici uyarıcı durumunda davranışın pekiştirilmesiyle davranışta artma, pekiştirilmeme durumunda azalma görülmesidir. Örneğin 1000 tl maaş alan birinin; maaşı 800 tl ye düşürülürse performansında azalma (Negatif Davranışta Kontrast), 1200 tl ye çıkarılırsa performansında artma (Pozitif Davranışta Kontrast) gözlenecektir.

2-ilk önce organizma bir uyarıcı genellemesi yapar. Yani farklı durumlara aynı tepkiyi verir. Bu farklı durumların birinde davranış ceza ile sonuçlanırsa bir daha aynı tepkiyi vermezken diğer uyarıcı durumuna verdiği tepkide bir artış gözlenir. Örneğin evde istediklerini ağlayarak yaptırabilen bir çocuk, okula başladıktan sonra kısa bir süre içinde aynı davranışın işe yaramadığını öğrenir ve okulda istediklerini ağlayarak yaptırmaktan vazgeçer. Buna karşın evde ağlayarak istediklerini yaptırmaya çalışma sıklığında bir artma görülür.

————————————————————————————————-

Psikolojik Tepkisellik:

Seçim özgürlüğü dış etmenlerle kısıtlandığında kaybedilen özgürlüğü yeniden kazanma ve kaybı önleme amaçlı yapılan davranışlar düzenlemeler veya dayatmalar karşısında, özgürlük ve özerklik şeklinde beliren caydırıcı duygusal bir tepkidir. Bu tepki, özellikle bireylerin belirli bir görüş ya da davranışa kendisini zorunlu hissettiğinde yaygın olarak ortaya çıkmaktadır. Özellikle özgürlükteki bir azalmanın tekrar elde edilebilmesi amacıyla ortaya konulan davranışlara psikolojik tepkisellik denir.

Davranışta kontrast,davranışçı yaklaşımın kullandığı bir kavram, psikolojik tepkisellik ise varoluşçu yaklaşımda daha çok kullanılan bir kavrammış.

Tümevarımsal Düşünce-Özelden Özele Akıl Yürütme Farkı

Tümevarımsal Düşünce: Özel bir önermeden genel bir önermeye gidişi sağlayan düşünce biçimidir. Parçalardan yola çıkarak bütün hakkında genelleme yapmaktır.

Örnek:

gözlem 1: gördüğüm birinci kuşun gagası sivriydi.

gözlem 2: gördüğüm ikinci kuşun gagası sivriydi.

gözlem 3: gördüğüm üçüncü kuşun gagası sivriydi.
…
…
gözlem n: gördüğüm n’inci kuşun gagası sivriydi.
çıkarım: o halde, bütün kuşların gagası sivridir.

Bertrand russell’in meşhur tümevarımcı hindi hikayesi : 
Bu hindi, hindi çiftliğindeki ilk sabahında yemeğin saat dokuzda verildiğini görmüştür. Fakat iyi bir tümevarımcı olduğu için hemen sonuçlara sıçramamıştır. Saat dokuzda doyurulmasının çok sayıda gözlemini yapıncaya kadar beklemiş ve bu gözlemlerini çok değişik şartlar altında; çarşamba günleri, perşembe günleride, ılık günlerde ve güneşli günlerde ve soğuk günlerde, yağmurlu günlerde ve güneşli günlerde tekrarlamıştır. Her yeni gün, listesine yeni bir gözlem önermesi ilave etmiştir. Nihayet tümevarımcı vicdanı ikna olmuş ve o ,”ben her sabah dokuzda kahvaltı yaparım” sonucuna varmak için bir tümevarımlı çıkarımda bulunmuştur.

ne yazık ki bu sonucun,noel arifesinde yenmek üzere boğazı kesildiği zaman,anlaşılmaz biçimde yanlış olduğu anlaşılmıştır.:))bu örnekte doğru öncüllerle tümevarımlı çıkarım,yanlış bir sonuca neden olmuştur. :))

————————————————————————————————-

Özelden özele akıl yürütme: Çocukta odaklanma sorunu olduğu için çocuk tek yönlü düşünür. Çocuğun belli bir dönemde olayları yalnızca geçirdiği yaşantılara bağlı olarak tek yönlü düşünmesidir.

Örneğin: Çocuk annesine “anne notebook ne demek?” diye sorar. Annesi “defter” diye cevap verir. Çocuk da “o zaman book da ter demek” şeklinde cevap verip özelden özele akıl yürütür.

Örneğin: Her sabah kalvaltıda yumurta yiyen bir çocuk arkadaşında kaldığında yemez, annesi kahvaltı yaptın mı diye sorunca, yapmadım der. Ona göre kahvaltı yapmak yumurta yemektir. Çocuk özelden özele akıl yürütmüştür.

————————————————————————————————

Tümevarımsal düşünce somut işlemler döneminde olur mantıklı sonuçlar vardır. Özelden özele akıl yürütmede saçma yada yanlış sonuçlar vardır. Çünkü yanlış eşleştirmeler yapılır.

Parçalar arasında ilişki kurabilmek özelden özele akıl yürütmedır, parça ile bütün arasında ilişki kurmak tümevarımsal düşünmedir.

Kaçma Koşullanması – Kaçınma Koşullanması Farkı

Kaçma koşullanması tepkisel koşullanmadır. Kaçınma koşullanması edimsel koşullanmadır.Kaçma koşullanması durum ortaya çıktıktan sonra ortamdan uzaklaşmadır. Kaçınma koşullanması ise durum ortaya çıkmadan uzaklaşmadır.

Örneklendirmek gerekirse; 

Yanan bir sobaya elini değdiren çocuk elini çektiğinde kaçma davranışı gösterir. Yani durum ortaya çıktıktan sonra uzaklaşma vardır. Çocuk elini yakmamak için sobadan uzak durursa kaçınma davranışı göstermiş olur. Yani durum ortaya çıkmadan önce uzaklaşma vardır.

Kaçınma her zaman kaçmayı kapsar. Yani bir olayda kaçınma varsa daha önceden kaçma davranışı gösterilmiştir.

Alışma ile Duyarsızlaşma Arasındaki Fark:

Organizma her iki durumda da uyarıcıya bir süre sonra tepki vermez ve ondan etkilenmez duruma gelir.

Alışma daha çok duyu organlarına meydana gelen biyolojik temelli ve fizyolojik özellikteki tepkilerin ortadan kalkmasıyla ilgilidir Örneğin;odanın boya kokusuna, sokaktan gelen gürültüye , havanın rutubetli olmasına , güneş ışınına uyum gösterme alışmadır.

Duyarsızlaşma ise korku, heyecazn , kaygı , sevinç gibi duygusal özelliklerin ortadan kaldırılmasıyla ilgilidir. Örneğin; sınıfta sunu yaparken heyecanlanan öğrencinin heyecanı bir süre sonra normalleşir. Staja yeni başlayan bir mühendislik öğrencisi başlarda heyecan ve korku duyar, bir süre sonra normalleşir.

Kısaca biyolojik olanı alışma, psikolojik olanı duyarsızlaşmadır